Terugbetaling van geneeskundige verzorging

Hieronder vindt u de praktische informatie over het recht op terugbetaling van geneeskundige verzorging in België.

Verplichte ziekteverzekering

In België worden de kosten die preventieve en curatieve zorg omvatten, terugbetaald door de verplichte ziekteverzekering. 

De verplichte zorgverzekering dekt vrijwel de gehele bevolking: 

  • werknemers in loondienst en gelijkgestelde werknemers
  • zelfstandigen en soortgelijke werknemers
  • andere categorieën: studenten, gehandicapten, begunstigden van een leefloon, ...
  • ook de personen ten laste van de bovengenoemde categorieën hebben recht op geneeskundige verzorging

Om erkend te worden als 'persoon ten laste' moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen. Meer weten? Raadpleeg de pagina Personen ten laste - Toegelaten inkomsten op de website van het RIZIV. In een grensoverschrijdende context bepaalt de wetgeving van het land van verblijfplaats wie een persoon ten laste is. 

Het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering  (RIZIV) organiseert de ziekte- en invaliditeitsverzekering in België en herverdeelt de financiële middelen onder de verschillende verzekeringsinstellingen. Deze instellingen, die verantwoordelijk zijn voor de uitbetaling van de geneeskundige verstrekkingen en uitkeringen, zijn de ziekenfondsen. 

Vergoeding en overeenkomsten

De prestaties worden vergoed volgens vaste barema’s die zijn vastgelegd in overeenkomsten tussen de zorgverleners (arts, tandarts, kinesitherapeut, ...) en de ziekenfondsen.

De zorgverleners moeten u laten weten of ze zich wel of niet aan de onderhandelde tarieven houden:

  • De zorgverleners die de onderhandelde tarieven volgen, zijn 'geconventioneerd'. Voor hun zorgen hoeft u alleen het remgeld te betalen, zonder extra kosten. Het remgeld, of het persoonlijk aandeel, is het bedrag dat u zelf moet betalen, na aftrek van uw ziekenfonds. 
  • De zorgverleners die zich niet aan de onderhandelde tarieven houden, zijn 'niet-geconventioneerd'. Ze zijn vrij om hun eigen tarieven te bepalen, dus het kan zijn dat u extra moet betalen uit uw eigen zak bovenop het remgeld.
  • Sommige zorgverleners volgen de onderhandelde tarieven op sommige momenten, maar op andere niet: ze zijn 'gedeeltelijk geconventioneerd'.

Als u een geconventioneerde zorgverlener raadpleegt, dan betaalt u gegarandeerd alleen het officiële tarief.

Met de toepassing 'Een zorgverlener zoeken' op de website van het RIZIV kan u controleren of een zorgverlener al dan niet geconventioneerd is.

De terugbetaling van de geneeskundige prestaties wordt uitgevoerd door het erkende ziekenfonds van uw keuze (zie de volledige lijst op de pagina Contacteer de ziekenfondsen op de website van het RIZIV) of door de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV).

Medische zorg en tandzorg

U bent vrij om uw eigen arts, tandarts of paramedische zorgverlener te kiezen en een medisch specialist te raadplegen (een verwijzing is niet nodig).

U betaalt de kosten rechtstreeks aan de arts, tandarts of paramedische zorgverlener. Het door u gekozen ziekenfonds vergoedt in principe 75% van de door u betaalde medische kosten. In sommige gevallen is de derdebetalersregeling van toepassing, zodat u alleen uw deel van de kosten aan de zorgverlener hoeft te betalen, terwijl het ziekenfonds de zorgverlener dan rechtstreeks betaalt. Meer informatie op de pagina Derdebetalersregeling op de website van het RIZIV. 

Meer informatie hierover vindt u op de pagina De geneeskundige verstrekkingen die uw ziekenfonds terugbetaalt op de website van het RIZIV. 

Farmaceutische producten

U bent vrij om de apotheek te kiezen waar u de door de arts of tandarts voorgeschreven medicijnen krijgt.

U betaalt de vergoeding rechtstreeks aan de apotheker, die u een ontvangstbevestiging geeft voor de verstrekte geneesmiddelen.

Het bedrag dat door de ziekteverzekering wordt vergoed, varieert naargelang het sociale en therapeutische nut van het voorgeschreven geneesmiddel.

Als u een medisch voorschrift heeft, hoeft u de apotheker alleen het deel van de prijs te betalen dat niet wordt vergoed door de verzekeringsinstelling (derdebetalersregeling). Met een voorschrift bestelt een bevoegde gezondheidsprofessional therapeutische aanbevelingen voor een patiënt.

Ziekenhuisopname

De kosten van de zorgen worden gedeeld tussen u en uw verzekeringsinstelling. Het ziekenhuis factureert uw verzekeringsinstelling rechtstreeks voor de kosten van uw ziekteverzekering (derdebetalersregeling).

Als u in het ziekenhuis wordt opgenomen, moet u zelf een forfaitair bedrag betalen.

Het bedrag varieert afhankelijk van uw statuut, zoals werkloosheid, kinderen ten laste of het recht op een verhoogde tegemoetkoming (een betere vergoeding van uw medische kosten door de verzekering). De verhoogde tegemoetkoming komt alleen ten goede aan bepaalde patiënten en onder bepaalde voorwaarden: voor meer informatie zie de pagina Verhoogde tegemoetkoming op de website van het RIZIV. 

Meer informatie vindt u op de pagina Terugbetaling bij verblijf in het ziekenhuis op het portaal van de Belgische sociale zekerheid.

Meer informatie over de kosten van ziekteverzekeringen en vergoedingen in het kader van de (federale) verplichte ziekteverzekering vindt u op de pagina Geneeskundige verzorging: kosten en terugbetaling op de website van het RIZIV.

Medisch vervoer

Medisch vervoer (behalve door de lucht) wordt niet vergoed door de verplichte (federale) ziekteverzekering. U zult een forfaitair bedrag moeten betalen, ongeacht de afgelegde afstand. 

In het geval van medisch vervoer door de lucht (helikopters van het CHU Sart Tilman en AZ Sint-Jan Brugge), moet u een forfaitair bedrag plus een tarief per kilometer betalen. De verplichte (federale) ziekteverzekering vergoedt 50% van de kosten.

Toegang tot geneeskundige zorg gedurende een tijdelijk verblijf in België

Wanneer u een ziektekostenverzekering hebt ten laste van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland en ziek wordt gedurende een tijdelijk verblijf in België (bv. tijdens een vakantie, zakenreis of studie), dan hebt u recht op terugbetaling van de geneeskundige zorg die medisch noodzakelijk wordt, rekening houdend met:

  • de duur van uw verblijf en
  • de aard van de geneeskundige zorg.

Vraag voor uw vertrek naar België bij uw ziekenfonds (in uw eigen land) naar uw Europese ziekteverzekeringskaart of het voorlopige vervangingscertificaat.

U bent vrij om uw eigen arts, tandarts of paramedische zorgverlener te kiezen en een medisch specialist te raadplegen (een verwijzing is niet nodig).

Als u een geconventioneerde zorgverlener raadpleegt (arts, tandarts, kinesitherapeut, …), dan hebt u de garantie dat u enkel het officiële tarief betaalt. Via de toepassing ‘Een zorgverlener zoeken’ op de website van het RIZIV kunt u nagaan of een individuele zorgverlener geconventioneerd is of niet.

U betaalt de kosten rechtstreeks aan de zorgverlener. Vervolgens kan u, mits voorlegging van het getuigschrift van verstrekte hulp en uw Europese ziekteverzekeringskaart of tijdelijk vervangingsbewijs, terugbetaling vragen aan een ziekenfonds van uw keuze. In sommige gevallen is de derdebetalersregeling van toepassing waardoor u alleen uw deel van de kosten moet betalen (bv. ziekenhuisopname).

Meer informatie over het gebruik van de Europese ziekteverzekeringskaart in België vindt u op de pagina van de Europese Commissie.

Voor vragen kunt u het RIZIV contacteren, dienst Geneeskundige verzorging, directie Internationale relaties (e-mail: rir@riziv-inami.fgov.be). 

U komt zich langdurig in België vestigen met een recht op geneeskundige verzorging van een andere lidstaat

Wanneer u een ziektekostenverzekering hebt ten laste van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland en naar België verhuist, dan hebt u in België recht op geneeskundige zorg overeenkomstig de Belgische wetgeving voor rekening van het land waar u verzekerd bent.

U moet zich bij een bij een Belgisch ziekenfonds naar keuze registreren op basis van een document S1 uitgereikt door het ziekenfonds in de lidstaat waar u verzekerd bent. Dit geldt eveneens voor de gezinsleden die u vergezellen. In dit geval bepaalt de Belgische wetgeving wie als gezinslid (persoon ten laste) kan worden beschouwd.

Wanneer u kiest voor registratie bij een ziekenfonds, dan bent u verplicht zich in te schrijven voor de algemene aanvullende verzekering en dient u de daarbij horende premie te betalen. Indien u deze premie niet wenst te betalen, dan dient u zich te registreren bij de Hulpkas voor ziekte- of invaliditeitsverzekering (HZIV).

De geneeskundige verstrekkingen, die door de (federale) verplichte ziekteverzekering worden terugbetaald, omvatten zowel preventieve als curatieve verzorging die nodig zijn voor het behoud en het herstel van uw gezondheid.

Meer weten? Raadpleeg de pagina Geneeskundige verzorging: kosten en terugbetaling op de website van het RIZIV.

U komt werken in België en u brengt uw wooplaats over naar België

Op grond van uw tewerkstelling bent u in principe in België sociaal verzekerd.  Om in aanmerking te komen voor de terugbetaling van geneeskundige verzorging gelden volgende voorwaarden:

Wanneer u in België kiest voor inschrijving bij een ziekenfonds, dan bent u verplicht zich in te schrijven voor de algemene aanvullende verzekering en de daarbij horende premie te betalen. Als u deze premie niet wenst te betalen, dan dient u zich in te schrijven bij de HZIV.

Dit geldt eveneens voor de gezinsleden die u vergezellen.  In dit geval bepaalt de Belgische wetgeving wie als gezinslid (persoon ten laste) kan worden beschouwd.

Meer weten? Raadpleeg de pagina Geneeskundige verzorging: kosten en terugbetaling  op de website van het RIZIV.

U komt werken in België terwijl u in het buitenland woont

Op grond van uw tewerkstelling bent u in principe in België sociaal verzekerd.  Om in aanmerking te komen voor de terugbetaling van geneeskundige verzorging gelden volgende voorwaarden:

Wanneer u voor inschrijving bij een ziekenfonds kiest, dan bent u verplicht zich in te schrijven voor de algemene aanvullende verzekering en de daarbij horende premie te betalen. Als u deze premie niet wenst te betalen, dan dient u zich in te schrijven bij de HZIV.

U moet aan uw Belgische ziekenfonds of de HZIV een document S1 aanvragen. U dient dat document vervolgens aan een ziekteverzekeringsinstelling van uw woonland (een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland) te overhandigen zodat u en de gezinsleden die bij u wonen toegang krijgen tot geneeskundige zorg overeenkomstig de wetgeving van het woonland voor rekening van België.  In dit geval bepaalt de wetgeving van het woonland wie als gezinslid (persoon ten laste) kan worden beschouwd.

Meer informatie vindt u terug op de pagina U gaat naar het buitenland om er te wonen op de website van het RIZIV.

De Europese ziekteverzekeringskaart of het tijdelijk vervangingsbewijs wordt uitgereikt door het ziekenfonds van de lidstaat waar u verzekerd bent.

Raadpleeg de pagina over de Europese ziekteverzekeringskaart op de website van de Europese Commissie voor meer informatie over het gebruik ervan in België.

Neem contact op: